برساخت معنایی پیامدهای فرهنگی کم آبی و خشکسالی زاینده رود (با تأکید بر هویت فرهنگی شهروندان اصفهانی)

در این مقاله برساخت معنایی پیامدهای فرهنگی کم­آبی و خشکسالی زاینده­رود با تأکید بر هویت فرهنگی از طریق تجربه­زیسته شهروندان اصفهانی مورد بررسی قرار گرفته است. روش پژوهش مطالعه­ی حاضر کیفی از نوع  پدیدارشناسی و نحوه­ی نمونه­گیری مبتنی بر نمونه گیری هدفمند از نوع متجانس بوده است. بر این اساس 32 نفر از شهروندان زن و مرد اصفهانی در محدوده سنی 30 تا 65 سال انتخاب شدند و در طول مصاحبه عمیق نیمه ­ساختاریافته، تجربه زیسته­ خود راجع به  کم­آبی و خشکسالی زاینده­رود را به طور کامل بیان کردند. در تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش تحلیل مضمون و جهت  تعیین اعتبار یافته­ها از معیارهای قابلیت اعتبار، قابلیت اطمینان و مطابقت با عینیت­داشتن، استفاده شد. یافته­های این پژوهش در قالب 7 مقوله فراگیر دسته­بندی شد که حاصل استخراج و مفهوم­بندی اطلاعات در 61 مقوله پایه، 20 مقوله سازمان­دهنده و 7 مقوله زیر فراگیر است. مقوله ­های فراگیر به عنوان پیامدهای فرهنگی کم­آبی و خشکسالی زاینده­ رود با تأکید بر هویت فرهنگی شهروندان عبارتند از: دگرگونی درحافظه فرهنگی و تاریخی شهروندان اصفهانی(میراث معنوی، میراث مادی)،تقلیل و تغییر در محتوای آثار هنری(عکاسی، نقاشی، موسیقی، فیلم) و ادبی(نوشتاری، گفتاری) شهر اصفهان، جغرافیای فرهنگی(تغییر نگرش شهروندان نسبت به زیست بوم فرهنگی­شان)، پررنگ شدن حس نوستالژیک، کاهش درهم­تنیدگی فرهنگی فضای شهری و تغییر در نظام ارزش­ها و باورهای شهروندان. در مجموع یافته­ها بیانگر آن است که کم­آبی و خشکسالی زاینده رود، هویت فرهنگی شهروندان را تحت تأثیر قرار داده است؛ شهروندان خشکسالی و کم­آبی را علت اساسی تخریب تمدن و زیست­بوم فرهنگی شهر تاریخی اصفهان قلمداد نموده و بر این باورند که عنصر آب در این شهر نقش مهمی در ایجاد و ارتقاء هویت فرهنگی­شان دارد و می­توانند در ارتقاء کیفیت کالبدی شهر و هویت شهری نیز اثربخش باشد.